۱۱ خاصیت مهم ویتامین E برای پوست، مو و سلامتی
علم و دانش: در این مقاله شما را با خواص ویتامین E برای پوست و مو، سلامتی قلب و درمان انواع بیماریها از سرطان تا آلزایمر آشنا میکنیم. ابتدا به این میپردازیم که ویتامین E چیست و به جز قرص و مکمل دارویی در کدام مواد غذایی به صورت طبیعی وجود دارد و سپس ۱۱ خاصیت مهم این ویتامین را معرفی میکنیم.
ویتامین E چیست؟
ویتامین E از ویتامینهای محلول در چربی است که به عنوان یک آنتیاکسیدان قوی نیز شناخته میشود. آنتی اکسیدانها از سلولهای بدن در برابر اثرات مخرب رادیکالهای آزاد، محافظت میکنند و میتوانند خطر ابتلا به بیماریهای خطرناکی مانند سرطان، بیماریهای قلبی یا حتی آلزایمر را کاهش دهند.
این ویتامین در سال ۱۹۲۰ میلادی کشف شد. دانشمندان در سال ۱۹۳۶ میلادی موفق شدند گونهای از ویتامین E را از جوانهی گندم استخراج کنند و نام آن را «آلفا-توکوفرول» گذاشتند. بعدها انواع دیگری از این ویتامین با نامهای «بتا-توکوفرول» و «گاما-توکوفرول» هم کشف شد که البته از نظر تاثیرگذاری ضعیفتر بودند.
ویتامین E از جمله ویتامینهایی است که بدن ما قادر نیست تولید کند. بنابراین باید با خوردن غذاها یا مکملها آن را به بدن خود برسانیم. کمبود ویتامین E را میتوان با مصرف مواد غذایی از جمله انواع آجیل، روغنهای گیاهی و برخی از سبزیجات، یا از طریق مکملهایی مثل قرص ویتامین E برطرف کرد.
ویتامین E یکی از مهمترین عوامل برای تقویت سیستم ایمنی بدن، پیشگیری از پیری زودرس پوست و داشتن سیستم بینایی سالم است. با این حال هنوز تمام فواید و مضرات ویتامین E مشخص نیست.
طبیعی است که خوردن بیش از حد این ماده میتواند خطرناک باشد. بنابراین حتما پیش از مصرف قرص یا مکمل ویتامین E باید با پزشک متخصص تغذیه مشورت کنید.
در ادامه شما را با خواص ویتامین E برای پوست، مو، قلب و سلامتی بیشتر آشنا میکنیم.
منابع ویتامین E کدامند؟
ویتامین E به طور طبیعی در ۸ فرم شیمیایی وجود دارد که در بین آنها «آلفا-توکوفرول» تنها فرمی است که میتواند نیازهای انسان را برآورده کند. مهمترین مواد غذایی حاوی این نوع از ویتامین E را میتوانید در ادامه بخوانید.
دانه آفتابگردان
روغن زیتون
بادام
فندق
بادام زمینی
انبه
آووکادو
بروکلی
اسفناج
کیوی
گوجه فرنگی
همچنین میتوان ویتامین E را به صورت مکملهای دارویی خوراکی مثل کپسول ویتامین ای ۴۰۰، قرص ویتامین ای و قطرههای خوراکی مصرف کرد.
خواص ویتامین E
میزان مصرف روزانهی ویتامین E برای بزرگسالان ۱۵ میلیگرم است. با مصرف این میزان از ویتامین ای میتوانید از خواص آن برای بدن بهرهمند شوید. در ادامه برخی از مهمترین خواص ویتامین E را توضیح میدهیم.
تنظیم کلسترول و پیشگیری از بیماریهای قلبی-عروقی
کلسترول یک ماده طبیعی در بدن است که توسط کبد ساخته میشود و برای عملکرد صحیح سلولها، عصبها و هورمونهای بدن اهمیت دارد.
زمانی که سطح کلسترول بدن در وضعیت طبیعی باشد، سلولها، عصبها و هورمونها متعادل و طبیعی هستند. اما زمانی که کلسترول با اکسیژن ترکیب و اکسید میشود، وضعیت خطرناکی پیش خواهد آمد.
مطالعات نشان میدهد ایزومرهای خاص ویتامین E قادرند مانند یک آنتیاکسیدان از ما محافظت کنند و با اکسیداسیون کلسترول بجنگند. این رادیکالهای آزاد هستند که موجب اکسیداسیون کلسترول میشوند. ویتامین ای به دلیل خاصیت آنتی اکسیدانی میتواند با رادیکالهای آزاد مبارزه کند و جلوی اکسیداسیون کلسترول را بگیرد.
ایزومرهای توکوترینول موجود در ویتامین ای بر سلامت سیستم قلبی عروقی نیز تأثیر مثبت دارند. این ویتامین قادر است فعالیت آنزیمی که وظیفه کنترل تولید و سنتز کلسترول را بر عهده دارد، کاهش دهد.
علاوه بر این، این ایزومرها از چسبندگی سلولی جلوگیری میکنند و به همین دلیل سرعت پیشرفت آترواسکلرو و تصلب شرایین یا گرفتگی عروق خونی را کاهش میدهند.
مبارزه با رادیکالهای آزاد و پیشگیری از سرطان
رادیکالهای آزاد با سلولهای سالم بدن مبارزه و آنها را تجزیه میکنند. این مولکولها با ازدیاد و اکسید شدن آسیبهای جدی و شدیدی به بدن وارد میکنند. این مسأله میتواند علاوه بر بیماریهای قلبی به سرطان هم منجر شود.
ایزومرهای خاص ویتامین ای خاصیت آنتیاکسیدانی قوی دارند. این ایزومرها قادرند آسیب رادیکالهای آزاد را کاهش دهند، التهاب را از بین ببرند و به طور طبیعی سرعت پیر شدن سلولها را کم کنند.
ویتامین E میتواند با بیماریهای زیادی مبارزه کند. مطالعات نشان میدهد این ویتامین با تقویت سیستم ایمنی بدن از بروز بیماریهای رایج و شرایط وخیم و خاص جلوگیری میکند.
خواص ویتامین E برای پوست
ویتامین ای با افزایش استحکام دیوارهی مویرگی و افزایش رطوبت و خاصیت کشسانی پوست، مانند یک مادهی ضد پیری عمل میکند و تأثیر مثبتی بر پوست میگذارد.
طبق مطالعات انجام شده، ویتامین ای برای پوست مفید است و علاوه بر کاهش التهابات درونی بدن، باعث حفظ سلامت و جلوگیری از پیری زودرس پوست میشود.
همچنین ویتامین E میتواند در افراد سیگاری یا افرادی که پوست آنها زیاد در معرض اشعهی ماورای بنفش خورشید قرار میگیرد، از ابتلا به سرطان پوست جلوگیری کند.
مصرف ویتامین E و ویتامین C بعد از قرار گرفتن زیر اشعه ماورای بنفش از التهاب پوست جلوگیری میکند و در کاهش علائمی مانند جوش و اگزما هم مفید است.
علاوه بر این، کرمهای حاوی ویتامین ویتامین E به روند التیام پوست هم کمک میکنند و با جذب از طریق لایهی اپیدرم پوست موجب درمان آفتاب سوختگی میشوند. آفتاب سوختگی خود میتواند در کنار عوامل دیگر منجر به سرطان پوست شود.
از آنجا که ویتامین E بازسازی و احیای سلولی را افزایش میدهد، برای درمان زخم، جوش و چین و چروک پوست هم استفاده میشود. به دلیل همین خاصیت ضد پیری است که ویتامین E در اکثر کرمهای دور چشم و کرمهای ضد پیری به کار میرود.
به طور کلی ویتامین E برای پوست مفید است و باعث میشود پوست جوانتر و سالمتر بماند.
خواص ویتامین E برای مو
ویتامین E برای مو هم فواید زیادی دارد. از آنجا که ویتامین ای یک آنتی اکسیدان قوی است، در کاهش آسیبهای محیطی به مو کمک میکند.
این ویتامین موجب افزایش جریان خونرسانی به پوست سر میشود و رطوبت طبیعی پوست سر را حفظ میکند. در نتیجه پوست سر خشک و پوسته پوسته نمیشود.
برای سلامت و شادابی ساقهی مو میتوانید چند قطره روغن ویتامین E را به موهای خود بمالید؛ خصوصاً زمانی که موها خشک و وز شدهاند. این کار علاوه بر حفظ سلامت، ظاهر زیباتری هم به مو میبخشد.
تنظیم هورمونها و کمک به کم کردن وزن
ویتامین ای نقشی مهم و اساسی در تنظیم غدد درونریز و سیستم عصبی ایفا و به طور طبیعی به متعادل کردن هورمونها کمک میکند.
مهمترین علائم نامتعادل بودن هورمونهای بدن شامل سندرم پیش از قاعدگی، افزایش وزن، آلرژی، عفونت مجاری ادراری، تغییر در پوست (جوش و موهای زائد)، اضطراب، ناراحتی و خستگی میشود.
ویتامین ای با چاقی هم در ارتباط است. برخی تحقیقات جدید نشان داده افراد چاق مبتلا به سندروم متابولیک ممکن است بیش از دیگر افراد در خطر کمبود ویتامین E باشند.
این ویتامین در کل با متعادل کردن هورمونهای بدن، چرخهی قاعدگی را منظم و دستیابی به وزن متعادل را هم راحتتر میکند.
کاهش علائم سندرم پیش از قاعدگی
همانطور که گفتیم ویتامین E میتواند با تنظیم کردن تعادل هورمونی، چرخهی قاعدگی را منظم کند.
علاوه بر این، چنانچه دو تا سه روز قبل و دو تا سه روز بعد از شروع دورهی قاعدگی از قرص ویتامین E استفاده کنید، ممکن است شاهد کاهش علائمی مانند گرفتگی، ناراحتی و غم، میل به خوردن برخی از خوراکیها و دیگر علائم سندرم قاعدگی باشید.
همچنین این ویتامین میتواند شدت و مدت درد را کاهش دهد و خونریزی قاعدگی را کم کند.
تنظیم طبیعی هورمونها توسط ویتامین ای باعث میشود چرخه قاعدگی شما منظم نگه داشته شود.
تقویت بینایی
ویتامین ای احتمال ابتلا به بیماری تباهی لکهی زرد یا دژنراسیون ماکولا را که در اثر افزایش سن به وجود میآید، کاهش میدهد. این بیماری یکی از دلایل رایج کوری در افراد مسن است.
برای این که ویتامین ای برای بینایی مؤثر باشد، باید همراه با میزان کافی از ویتامین C، بتا کاروتن و روی مصرف شود.
همچنین گفته میشود مصرف دوزهای بالای ویتامین E و ویتامین A به صورت روزانه میتواند روند بهبود بینایی را در افرادی که تحت جراحی لیزر چشم قرار میگیرند، سریعتر کند.
پیشگیری از بیماری آلزایمر
تحقیقات نشان میدهد فعالیت ضد التهابی توکوترینولها در پیشگیری از بیماری آلزایمر موثر است.
ویتامین ای همچنین باعث آهستهتر شدن روند از دست دادن حافظه در افراد مبتلا به بیماری آلزایمر نسبتاً شدید یا سایر اختلالات نوروژنیک میشود. بنابراین این ویتامین میتواند از دست دادن استقلال و نیازمند شدن به کمک دیگران را در این بیماران به تأخیر بیندازد.
همچنین به نظر میرسد مصرف ویتامین C همراه با ویتامین E تاثیر آن در جلوگیری از پیشرفت برخی از بیماریهای زوال عقل و جنون را افزایش میدهد.
کاهش خطر ابتلا به سرطان و تقویت درمان دارویی
گاهی ویتامین ای برای کاهش عوارض ناشی از درمان سرطان، مانند عوارض ناشی از پرتودرمانی یا دیالیز استفاده میشود. این ویتامین میتواند عوارض ناخواستهی برخی از داروهایی که موجب ریزش مو و آسیب به ریه میشوند را کاهش دهد.
همانطور که گفتیم این ماده به عنوان یک آنتیاکسیدان قوی با رادیکالهای آزاد درون بدن مبارزه میکند. برخی از ایزومرهای ویتامین ای توانایی پیشگیری از سرطان را دارند. در مطالعات انجام شده روی حیوانات شواهدی وجود دارد که نشان میدهد با مصرف دوزهای خوراکی از توکوترینول رشد تومورها سرکوب شدهاند.
با وجود این که مطالعات بیشتری در این زمینه نیاز است ولی تصور میشود برخی از مکانیزمها از جمله مرگ سلولهای سرطانی، خاموش کردن ژنهای مرتبط با سرطان و مهار رگزایی (رشد غیرطبیعی رگهای خون) درون تومور توسط توکوترینولها تقویت میشود.
در مطالعات مربوط به حیوانات، توانایی جلوگیری از سرطان در اندامهایی مانند سینه، پروستات، کبد و پوست دیده شده است.
افزایش استقامت فیزیکی و قدرت ماهیچهها
ویتامین ای میتواند استقامت فیزیکی بدن را تقویت کند، انرژی بدنی را افزایش دهد و فشار اکسیداتیو ماهیچه بعد از تمرینات ورزشی را کم کند. به همین دلیل ویتامین E در تغذیهی ورزشی به ویژه در ورزشهایی مانند بدنسازی جایگاه مهمی دارد.
این ویتامین قدرت عضلات را افزایش میدهد، با افزایش جریان خون خستگی را از بین میبرد، استحکام دیوارهی مویرگها را بالا میبرد و سلولهای بدن را تغذیه میکند.
کمک به رشد جنین در دوران بارداری
مصرف ویتامین E در دوران بارداری، برای رشد مناسب جنین ضروری است، چرا که از اسیدهای چرب ضروری محافظت میکند و باعث کنترل التهاب میشود.
برخی از متخصصان باور دارند ویتامین ای بر مراحل اولیهی رشد مغز و اعصاب اثرگذار است. به همین دلیل توصیه میشود زنان باردار، زنان شیرده و کودکان تا سن دو سالگی مصرف مکملهای طبیعی حاوی این ویتامین را در برنامهی غذایی خود قرار دهند و مطمئن شوند میزان کافی از این ماده را دریافت میکنند.
منابع: Dr.Axe , National Institute of Health